AŞIRI KORUYUCU AİLE
“Bir çocuk yetiştirmek, eğitmek, geleceğe hazırlamak, problemlerle baş etmek, ancak özveri ve sevgiyle mümkündür.”
LÜTFEN ÇOCUĞUNUZU RAHAT BIRAKIN!!!
Çocuklarımız en değerli varlıklarımız;onları nice emekle, sabırla, sevgiyle büyütüyoruz. Dünyadaki tüm tehlikelerden, kötülüklerden çirkinliklerden korumak istiyoruz.Çocuklarımızı olası tehlikelerden korumaya çalışmamız doğal, ancak bu konuda aşırıya kaçmamız dış dünyadaki tehlikelerden daha az tehdit edici sonuçlar yaratmıyor, Ailenin aşırı koruyucu tutumu çocuklarda bir çok psikolojik soruna yol açabiliyor.
Aşırı Koruyucu Aile
Bu tür ailelerde yetişen çocuklar tıpkı bir cam fanus içindedirler. Anne babalar çocuğun başına kötü şeyler düşüncesiyle kendi başına bir şeyler yapmasına izin vermezler.Her şey anne baba ve diğer büyükler tarafından yerine getirilir.
Çocuğun belli gelişim dönemlerinde yerine getirmesi ve kazanması gereken davranışlar ve görevler vardır.Bu tür ailelerde bunların hiç birinin çocuk tarafından gerçekleştirilmesine izin verilmez.
Bu tür ailelerde çocuğun üzerine titrenir.Ağlamasın, üşümesin, terlemesin, hasta olmasın, yorulup incimlesin, mikrop kapmasın diye aile üyeleri ellerinden gelen tüm gayreti gösterir.
Abartılmış sevgi ve aşırı koruyuculuk daha çok anne çocuk ilişkisinde ortaya çıkmaktadır.Aşırı koruyucu anne çocuğuyla öyle bütünleşir ki onun büyüdüğünü ve olgunlaşabileceğini asla kabul etmek istemez.
Aşırı koruyucu ve abartılı sevgisi olan anne babalar çocuklarına derin duygusal bağlarla bağlıdırlar.Anne baba çocukları için sebepsiz yere aşırı kaygı içindedirler. Bu kaygı da onları çocuklarını aşırı korumaya yönlendirir.Çocuğu mutlu edemeyeceklerini düşündükleri için hep endişelidirler. Çocuğa karşı aşırı sevgi gösterirler.
“Çiçeğin suya ihtiyacı vardır ama çok sularsanız ölür.”
Çevremize dikkatlice baktığımızda, aşırı koruyucu anne babaları davranışlarından tanıyabiliriz. Çocuğunu okul servisine yarım bardak sütle bindirmeye çalışan bir anne ilk şüphelenilecek aşırı koruyucu anne örneğidir. Çocuğu kendi kendine yemek yiyebildiği halde (çocuklar genellikle 3 yaşından itibaren rahatlıkla kaşık kullanabilir.) yemek yedirmeye anneler, çocuğunu koruma ihtimalini düşünerek, yaşı uygun olmasına rağmen, kaydırak merdivenine çocuğu ile birlikte çıkan anne babalar, ayakkabısını montunu giydirip çıkaran, vestiyere montlarını asan anne babalar, renkleri uyumlu kıyafetler seçemiyor diye kıyafetleri çocukları yerine seçen, seçimi çocuklarına bırakmayan anneler, sınıfta yaşanan problemi çocuğun kendisinin çözemeyeceğini düşünerek sınıfa gelip, problemleri çocuğun yerine çözmeye çalışan anne babalar, tuvalet ihtiyacını kendisi giderebileceği halde çocuğuna güvenemeyip tuvalet temizliğini yapan anneler, gece tuvalete kaldırılırsa üşür hasta olur diye çocuğuna bez bağlayan anneler, aşırı koruyucu anne babalara örnek olarak gösterilebilir.
Aşırı Koruyucu Tutumun Çocuk Üzerindeki Etkileri
Anne babanın aşırı koruyucu tutumu çocuğun kişilik gelişimine yol açabilir, çocuğun özgüven kazanmasına neden olur. Çocuğun yapabilme yeteneğinin olduğu şeyleri çocuğu korumak adına anne babanın, yapması, çocukta başarısız olduğu, anne babasında güven uyandırmadığı duygularının çıkmasına neden olur. Özgüven eksikliği ve başarısızlık kaygısı da hem çocukluk döneminde, hem de ileriki yaşlarda başka birçok soruna yol açabilir.
Aşırı koruyucu ve abartılmış sevgiyle büyütülmüş çocuklar hayata ve sosyal yaşama gereğince hazırlanamazlar. Hayattan edinmeleri gereken deneyimleri edinmeden hayatla karşı karşıya kaldıklarında uyum sağlamakta güçlük çekerler. Beceriksiz, çekingen ve sakar görünürler. Atılım ve başarma gücünden, kendilerini kabul ettirme istek ve yeteneğinden yoksundurlar. İçlerindeki cevher kolay kolay su yüzüne çıkmaz. Çoğunlukla başarısız ve mutsuz olurlar. Aileden uzak yaşamak çocuk için oldukça acıdır.
Ailenin aşırı hoşgörüsü ve çocuğa olan düşkünlüğü çocuğu bencil yapar. Çocuk dünyanın merkezi olarak kendisini görür. Daima dikkat çekmeye ve etrafındaki kendi etrafında tutup hizmet ettirmeye çalışır. Arkadaş çevresinde lider olamadığı zamanlar dışlanırlar. Dış çevrede arkadaş grubunda onu koruyacak herkese bağımlı olmaya başlar.
Aşırı Koruyucu Tutumu Değiştirmek İçin Ne Yapmalı?
Aşırı koruyucu tutumumuzu değiştirmek için yapılacak şeyler çok da zor değildir. Ancak bunları uygularken bu tutumun bulaşıcı olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Sizde varsa, eşinizde veya diğer aile bireylerinde olma olasılığı çok yüksektir. Bu yüzden aşırı koruyucu tutumuzla ilgili çalışmalara başladığınızda bunu diğer aile bireyleriyle paylaşın. Dikkat edilmesi gereken başka bir nokta ise çocuğa yardım etmekle ve onu tehditlerden korumakla, aşırı koruyuculuk arasındaki farktır. Çocuğunuzun bazı şeyleri deneyerek yapmasına izin vermeden, yaşına ve gelişimine uygun olduğu halde, onunu yapabileceği şeyleri onun yerine yapmak aşırı koruyuculuktur. Ona zarar gelesini önlemenin tek yolu onun yerine bir şeyleri yapmak değildir, ona hissettirmeden de onu kontrol edebilirsiniz. Ne yaparsa yapsın, sizden yardım alabileceği mesajını verin ona, yardıma gereksinim duyduğunda zaten bunu talep edecektir.
|